شماره 121/ چهارشنیه 4 ثور 1392/ 24 اپریل 2013
نويسنده: چيستا يثربي
همه چيز از مطالعه آغاز مي شود. امروز ديگر ثابت شده است ،كودكي كه كتاب مي خواند در مقايسه با همسالانش بينش و آگاهي وسيع تري دارد كه باعث مي شود او بر دنياي اطراف مسلط تر باشد و اعتماد به نفس بيشتري داشته باشد ممكن است باور نكنيم كه عادت به مطالعه تا اين حد مي تواند بر استحكام پايه هاي شخصيتي كودك تاثير بگذارد و در آينده باعث رشد و خلاقيت او شود؛ اما تحقيقات انجام شده در روانشناسي تربيتي نشان مي دهد كودكاني كه از سنين پائين با مطالعه خو مي گيرند بعدها در زندگي قدرت تفكر بهتري پيدا مي كنند و در برابر مسائل و مشكلات واكنش هاي مثبت تر و خلاق تري نشان مي دهند.
حال ممكن است در جايگاه مادر ، پدر يا مربي و معلم كودك از خود بپرسيم چه بايد بكنيم و چگونه بايد فرهنگ مطالعه را در خانه، خانواده و جامعه رواج دهيم؟ در اين باره سخنراني هاي فراواني شده و كتابهاي زيادي منتشر شده است؛ اما شايد چيزي كه واقعا به آن نياز داريم ، يافتن شيوه كاربردي براي تمرين در خانواده است. اگر چه تمام عادت هاي خوب و بد از خانواده شروع مي شوند اما نبايد فراموش كنيم كه در امري حياتي مانند مطالعه، فقط ايجاد انگيزه و رغبت و آموزش از طريق خانواده راهگشا نيست .
در اين زمينه مکتب و نظام آموزش و پرورش بايد بيشترين انعطاف و همرا هي را داشته باشند، زيرا مکتب خانه دوم كودكان است و بخش عظيمي از وقت باروري آنان را به خود اختصاص مي دهد.
براي به وجود آوردن عادت هاي مطالعه ، شروع كار شايد از خانه باشد ؛ اما به طور حتم ادامه و پيشرفت اين فرايند در مکتب اتفاق مي افتد .به ويژه مربيان تربيتي و معلمان مکاتب بايستي به اهميت ايجاد عادات مطالعه در كودكان واقف باشند و دراينباره به ياري خانواده بشتابند.
يكي از اولين كارهايي كه مي توان در خانه انجام داد. اهميت دادن به خواندن كتاب براي تمام اعضاي خانواده است . والدين بايد از بدو تولد همزمان با اين كه كودك راه رفتن و سخن گفتن را آغاز مي كند ، كتاب را در معرض ديدار او قرار دهند و نيز كودك اوقاتي را شاهد مطالعه افراد خانواده باشد ، تا حس كنجكاوي و رغبت كافي براي رفتن به سوي كتاب در او به وجود آيد. اگر كودك لذت وشادماني مطالعه راستين را احساس كند به آساني آن را رها نخواهد كرد ، اما در درجه اول بايد به لوازم كافي و مناسب از جمله كتابهاي خوب در اختيارش باشد چگونه مي توان از بچه هايي كه هرگز پدر و مادر خود را در حال مطالعه نديده اند ، انتظار داشت كه نسبت به اين پديده حساس يا كنجكاو باشند؟
قدم بعدي اين است كه به كودكان ثابت كنيد خواندن به خودي خود جالب و لذت بخش است . اين كار مي تواند از سنين خيلي پا يين شروع شود؛ و چند روش براي اين منظور وجود دارد:
1). موقع خواب، براي كودكانتان داستان بخوانيد ، حتي اگر هرشب فرصت اين كار را پيدا نمي كنيد ، هر زماني كه فرصت داشتيد اين كار را انجام دهيد.
2). در طول روز براي كودك نوار قصه بگذاريد و به او اجازه دهيد كه از طريق نوار با قصه همراه شود
3). از سنين پائين به بچه ها وسائل نوشتن بدهيد. كاغذ و قلم رنگي در اختيارشان بگذاريد تا روي كاغذ هر چه دلشان مي خواهد بكشند ، آن ها به اين تجربه اوليه براي نوشتن نياز دارند.
اين كار را مي توانيد با يك وايت برد WHITE BOARD يا تخته سياه كوچك انجام دهيد . حتي مي توانيد درباره چيزهايي كه كودك مي نويسد يا نقاشي مي كند از او سئوال كنيد تا ذهنش نسبت به كاري كه انجام مي دهد فعال باشد.
4). يك داستان را بارها و بارها براي فرزندانتان بخوانيد يا تعريف كنيد. بچه ها دوست دارند يك قصه را بارها بشنوند تا تمام جزئيات آن را بشناسند و احساس كنند كه با آن آشنا هستند . هنگام گفتن قصه گهگاه كلام خود را قطع كنيد و از فرزندانتان درباره قصه چيزهايي بپرسيد ؛
براي مثال سئوال كنيد« فكر ميكني حالا چه اتفاقي بيفتد؟» يا« تو كدام يك از حيوانات اين قصه را دوست داري ؟» اگر كودك نتوانست پاسخ درستي بدهد، اشكالي ندارد مهم اين است كه با اين پرسشها او را به فكر كردن و يافتن راه حل تشويق كنيم.
5). وقتي كودك به تماشاي تلويزيون مي نشيند ، شما هم توجه داشته باشيد كه چه برنامه اي را مي بيند تا بعدها درباره آن با او صحبت كنيد. حتي ممكن است كودك سئوالي در باره برنامه اي كه ديده است داشته باشد . به او فرصت دهيد كه پرسشهايش را با شما در ميان بگذارد.
6). از سنين پائين سعي كنيد كه در مناسبتهاي ارزشمند به بچه ها كتاب هديه كنيد . با اين شيوه آنها كـــم كـــم مي آموزند كه كتاب هديه اي ارزشمند است .
7). اكر كودكتان در موردي رفتاري نامناسب و پرخاشگرانه نشان داد ، كتاب داستاني با همان موضوع يا موضوع هاي مشابه( درباره نافرماني هاي كودكان ) پيدا كنيد، در محيطي امن و آرام ، كتب را براي او بخوانيد و نظرش را درباره شخصيت اصلي قصه جويا شويد. به وسيله كتاب كودك را ترغيب كنيد كه مسائل و حرفهاي خودش را بازگو كند در اين صورت به تدريج كتب را دوست خود تلقي مي كند و در آينده نيز در برخورد با مشكلات يا به هنگام تصميم گيري هاي دشوار به سراغ كتاب خواهد رفت.
8). كتاب خواندن قدرت تخيل را بالا مي برد ، هر بار پس از خواندن كتاب براي كودك، سعي كنيد رفتار او را زير نظر بگيريد و ببينيد آيا در ميان نقاشي ها و وسايل بازي او از جمله عروسك ها و خمير بازي، اثري از قصه اي كه براي او خوانده ايد وجود دارد؟ مطمئن باشيد كه كودكان در بازي ها و نقاشي هاي خود نسبت به آنچه در قصه شنيده اند ، واكنش نشان مي دهند. شما مي توانيد با اين شيوه خلاقيت آنها را پرورش دهيد.
بسياري از نويسندگان ، كارگردانان و هنرمندان خلاق در دوران كودكي چنين وضعي داشته اند؛ براي مثال « وقتي استيون كوچك بود ، من براي او قصه مي خواندم و بعد ها با كمك اسباب بازي هايش ، آن قصه را نمايش مي داديم…»
يادمان باشد كه مطالعه و كتا ب خواندن يكي از مهمترين اصول آزادگي و تفكر خلاق است. شما با ايجاد عادت مطالعه ، دنياي كودك خود را وسعت مي بخشيد، گنجينه لغات او را گسترش مي دهيد و وي را قادر مي سازيد كه احساسات خود را بهتر بيان كند و ديگران را نيز بهتر درك كند .
تمام آنچه نياز داريد ، پيدا كردن كتاب و زمان مناسب است و اينكه مطالعه را در زندگي كودك مهم جلوه دهيد. چطور است از همين امروز كار را با خريد يك كتاب خوب و خواندن قصه آن براي كودكانتان شروع كنيد ! مي پرسيد كتاب خوب از كجا پيدا كنيم؟ كافي است كه به يك كتاب فروشي معتبر مخصوص كودكان برويد و با گفتن سن فرزندانتان ، از فروشنده راهنمايي بخواهيد . مطمئن باشيد كه با اين عمل ، امروز شما به خاطره اي خوب و مفيد براي خود و كودكانتان تبديل خواهد شد.Ÿ
همه چيز از مطالعه آغاز مي شود. امروز ديگر ثابت شده است ،كودكي كه كتاب مي خواند در مقايسه با همسالانش بينش و آگاهي وسيع تري دارد كه باعث مي شود او بر دنياي اطراف مسلط تر باشد و اعتماد به نفس بيشتري داشته باشد ممكن است باور نكنيم كه عادت به مطالعه تا اين حد مي تواند بر استحكام پايه هاي شخصيتي كودك تاثير بگذارد و در آينده باعث رشد و خلاقيت او شود؛ اما تحقيقات انجام شده در روانشناسي تربيتي نشان مي دهد كودكاني كه از سنين پائين با مطالعه خو مي گيرند بعدها در زندگي قدرت تفكر بهتري پيدا مي كنند و در برابر مسائل و مشكلات واكنش هاي مثبت تر و خلاق تري نشان مي دهند.
حال ممكن است در جايگاه مادر ، پدر يا مربي و معلم كودك از خود بپرسيم چه بايد بكنيم و چگونه بايد فرهنگ مطالعه را در خانه، خانواده و جامعه رواج دهيم؟ در اين باره سخنراني هاي فراواني شده و كتابهاي زيادي منتشر شده است؛ اما شايد چيزي كه واقعا به آن نياز داريم ، يافتن شيوه كاربردي براي تمرين در خانواده است. اگر چه تمام عادت هاي خوب و بد از خانواده شروع مي شوند اما نبايد فراموش كنيم كه در امري حياتي مانند مطالعه، فقط ايجاد انگيزه و رغبت و آموزش از طريق خانواده راهگشا نيست .
در اين زمينه مکتب و نظام آموزش و پرورش بايد بيشترين انعطاف و همرا هي را داشته باشند، زيرا مکتب خانه دوم كودكان است و بخش عظيمي از وقت باروري آنان را به خود اختصاص مي دهد.
براي به وجود آوردن عادت هاي مطالعه ، شروع كار شايد از خانه باشد ؛ اما به طور حتم ادامه و پيشرفت اين فرايند در مکتب اتفاق مي افتد .به ويژه مربيان تربيتي و معلمان مکاتب بايستي به اهميت ايجاد عادات مطالعه در كودكان واقف باشند و دراينباره به ياري خانواده بشتابند.
يكي از اولين كارهايي كه مي توان در خانه انجام داد. اهميت دادن به خواندن كتاب براي تمام اعضاي خانواده است . والدين بايد از بدو تولد همزمان با اين كه كودك راه رفتن و سخن گفتن را آغاز مي كند ، كتاب را در معرض ديدار او قرار دهند و نيز كودك اوقاتي را شاهد مطالعه افراد خانواده باشد ، تا حس كنجكاوي و رغبت كافي براي رفتن به سوي كتاب در او به وجود آيد. اگر كودك لذت وشادماني مطالعه راستين را احساس كند به آساني آن را رها نخواهد كرد ، اما در درجه اول بايد به لوازم كافي و مناسب از جمله كتابهاي خوب در اختيارش باشد چگونه مي توان از بچه هايي كه هرگز پدر و مادر خود را در حال مطالعه نديده اند ، انتظار داشت كه نسبت به اين پديده حساس يا كنجكاو باشند؟
قدم بعدي اين است كه به كودكان ثابت كنيد خواندن به خودي خود جالب و لذت بخش است . اين كار مي تواند از سنين خيلي پا يين شروع شود؛ و چند روش براي اين منظور وجود دارد:
1). موقع خواب، براي كودكانتان داستان بخوانيد ، حتي اگر هرشب فرصت اين كار را پيدا نمي كنيد ، هر زماني كه فرصت داشتيد اين كار را انجام دهيد.
2). در طول روز براي كودك نوار قصه بگذاريد و به او اجازه دهيد كه از طريق نوار با قصه همراه شود
3). از سنين پائين به بچه ها وسائل نوشتن بدهيد. كاغذ و قلم رنگي در اختيارشان بگذاريد تا روي كاغذ هر چه دلشان مي خواهد بكشند ، آن ها به اين تجربه اوليه براي نوشتن نياز دارند.
اين كار را مي توانيد با يك وايت برد WHITE BOARD يا تخته سياه كوچك انجام دهيد . حتي مي توانيد درباره چيزهايي كه كودك مي نويسد يا نقاشي مي كند از او سئوال كنيد تا ذهنش نسبت به كاري كه انجام مي دهد فعال باشد.
4). يك داستان را بارها و بارها براي فرزندانتان بخوانيد يا تعريف كنيد. بچه ها دوست دارند يك قصه را بارها بشنوند تا تمام جزئيات آن را بشناسند و احساس كنند كه با آن آشنا هستند . هنگام گفتن قصه گهگاه كلام خود را قطع كنيد و از فرزندانتان درباره قصه چيزهايي بپرسيد ؛
براي مثال سئوال كنيد« فكر ميكني حالا چه اتفاقي بيفتد؟» يا« تو كدام يك از حيوانات اين قصه را دوست داري ؟» اگر كودك نتوانست پاسخ درستي بدهد، اشكالي ندارد مهم اين است كه با اين پرسشها او را به فكر كردن و يافتن راه حل تشويق كنيم.
5). وقتي كودك به تماشاي تلويزيون مي نشيند ، شما هم توجه داشته باشيد كه چه برنامه اي را مي بيند تا بعدها درباره آن با او صحبت كنيد. حتي ممكن است كودك سئوالي در باره برنامه اي كه ديده است داشته باشد . به او فرصت دهيد كه پرسشهايش را با شما در ميان بگذارد.
6). از سنين پائين سعي كنيد كه در مناسبتهاي ارزشمند به بچه ها كتاب هديه كنيد . با اين شيوه آنها كـــم كـــم مي آموزند كه كتاب هديه اي ارزشمند است .
7). اكر كودكتان در موردي رفتاري نامناسب و پرخاشگرانه نشان داد ، كتاب داستاني با همان موضوع يا موضوع هاي مشابه( درباره نافرماني هاي كودكان ) پيدا كنيد، در محيطي امن و آرام ، كتب را براي او بخوانيد و نظرش را درباره شخصيت اصلي قصه جويا شويد. به وسيله كتاب كودك را ترغيب كنيد كه مسائل و حرفهاي خودش را بازگو كند در اين صورت به تدريج كتب را دوست خود تلقي مي كند و در آينده نيز در برخورد با مشكلات يا به هنگام تصميم گيري هاي دشوار به سراغ كتاب خواهد رفت.
8). كتاب خواندن قدرت تخيل را بالا مي برد ، هر بار پس از خواندن كتاب براي كودك، سعي كنيد رفتار او را زير نظر بگيريد و ببينيد آيا در ميان نقاشي ها و وسايل بازي او از جمله عروسك ها و خمير بازي، اثري از قصه اي كه براي او خوانده ايد وجود دارد؟ مطمئن باشيد كه كودكان در بازي ها و نقاشي هاي خود نسبت به آنچه در قصه شنيده اند ، واكنش نشان مي دهند. شما مي توانيد با اين شيوه خلاقيت آنها را پرورش دهيد.
بسياري از نويسندگان ، كارگردانان و هنرمندان خلاق در دوران كودكي چنين وضعي داشته اند؛ براي مثال « وقتي استيون كوچك بود ، من براي او قصه مي خواندم و بعد ها با كمك اسباب بازي هايش ، آن قصه را نمايش مي داديم…»
يادمان باشد كه مطالعه و كتا ب خواندن يكي از مهمترين اصول آزادگي و تفكر خلاق است. شما با ايجاد عادت مطالعه ، دنياي كودك خود را وسعت مي بخشيد، گنجينه لغات او را گسترش مي دهيد و وي را قادر مي سازيد كه احساسات خود را بهتر بيان كند و ديگران را نيز بهتر درك كند .
تمام آنچه نياز داريد ، پيدا كردن كتاب و زمان مناسب است و اينكه مطالعه را در زندگي كودك مهم جلوه دهيد. چطور است از همين امروز كار را با خريد يك كتاب خوب و خواندن قصه آن براي كودكانتان شروع كنيد ! مي پرسيد كتاب خوب از كجا پيدا كنيم؟ كافي است كه به يك كتاب فروشي معتبر مخصوص كودكان برويد و با گفتن سن فرزندانتان ، از فروشنده راهنمايي بخواهيد . مطمئن باشيد كه با اين عمل ، امروز شما به خاطره اي خوب و مفيد براي خود و كودكانتان تبديل خواهد شد.Ÿ
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر