انتظارات بزرگان از اطفال در آمد آمد بهار

نوشته: احمد کاووس سیاووش
برادران و خواهران عزیز!
در این آمد آمد سال نو و بهار بزرگان از ما و شما تقاضا دارند که نخست تمام آمادگی ها را برای مکتب در سال آینده بگیریم و کتابهایمان را قبل از رفتن به مکتب مطالعه کنیم، در سرسبزی چهار اطراف خانه خود سهیم باشیم، با پدر و مادر در کار خانه و غرس نهال ها کمک کنیم، نهال ها را قطع نکنیم، در آبیاری گل ها و درختان اطراف خانه و محیط خود کوشا باشیم، به باغ های گل داخل نشویم، به گل ها آسیب نرسانیم، پرندگانی را که در بعضی درختان آشیانه ها میسازند آزار و اذیت نکنیم.
برادران و خواهران عزیز بیایید در حفظ الصحه شخصی و محیطی خود سهیم باشیم و کوشش کنیم تا اطراف محیط خود را با کثافات و زباله ها آلوده نسازیم و از انداختن زباله ها به اطراف سرکها، داخل جویچه ها و غیره اجتناب ورزیده در جاهای مخصوص زباله ها را بیاندازیم تا یک محیط پاک و آراسته و عاری از هر نوع مریضی داشته باشیم.

آب و حفظ الصحه

از کتاب غچی
به انتخاب احمد کاووس سیاووش
پیام های اساسی
اطفال دوستداشتنی!
برای آنکه از صحت و سلامت برخوردار باشید نکات ذیل را مد نظر گیرید:
1- همیشه بعد از برآمدن از بیت الخلا و پیش از صرف غذا دستان تانرا با صابون بشوئید.

2- اگر در رفع ضرورت از بیت الخلا یا تشناب سر بسته استفاده کنید خود و دیگران را از مریضی نجات میدهید. 3- آب را از منابع پاک صرف نمایید. 4- اگر آب پاک موجود نبود آب را که در دسترس دارید بجوشانید تا مکروب هایش بمیرد و پاک شود. 5- میوه خام و غذای نا پخته را نخورید تا مریض نشوید. 6- میوه ها، سبزیجات و غیره مواد خوراکه را قبل از خوردن بشویید. 7- غذای پخته شده را مدت طولانی نگه ندارید و زود صرف کنید. 8- غذای باسی را قبل از خوردن خوب گرم کنید. 9- مواد غذایی را در ظرف پاک و در جای پاک نگهدارید، تا مریض نشوید. 10- مواد گندیده و چتل را زیر خاک کنید یا بسوزانید تا باعث پیدایش امراض نشود.

سرچه گردی

گردآوری و نگارش: احمد کاووس سیاووش
با فرا رسیدن فصل زمستان اطفال بعد از ریزش برف به اشکال مختلف بازی های برفی را اجرا میکنند، یکی از این بازی های سرچه گردی می باشد که در واقع نوعی پیاده روی روی طبقه یخ زده برف است. در این بخش سرچه گردی را به شما معرفی مینمایم:
سرچه گردی یکی از گردش های معروفی بین اطفال است که اطفال از آن به حیث یک سرگرمی نام می برند، این بازی طوری اجرا می شود که وقتی برف ها به یخ تبدیل شدند اطفال به شکل گروهی بالای برف ها قسمی گردش میکنند که پاهایشان هنگام گردش در برف فرو نرود، این پیاده گردی ساعت ها میتواند ادامه یابد.

بعضی بازی های زمستانی اطفال

گردآوری و نگارش: احمد کاووس سیاووش
با رسیدن فصل زمستان و ریزش برف اطفال در شهر کابل اکثراً مصروف بازی های ذیل میباشند:
1- برف جنگی
بازی برف جنگی یکی از بازی های معروف میان اطفال در زمستان میباشد که اطفال این بازی را به شکل گروهی و انفرادی انجام میدهند، البته در این بازی هر کس یا گروهی که توان گرفتن برف و زدن گروه یا فرد مقابل با آن را نداشت بازنده محسوب میشود.
2- یخمالک
یکی دیگر از بازی های زمستانی اطفال یخمالک میباشد که در این بازی نخست اطفال برف را با لغزیدن و آب ریختن روی آن به شکل یخ تبدیل کرده و بعداً روی آن به یخمالک زدن به شکل ایستاده، نشسته و یا روی کاسه میپردازند، در ولایات با نعلین چوبی نیز یخمالک می زنند.
3- پلخمان جنگی
این بازی تقریباً مانند بازی برف جنگی میباشد اما تفاوت آن این است که در برف جنگی اطفال با دست هایشان اطفال دیگر را با برف میزنند در حالیکه در این بازی اطفال با پلخمان به سوی یکدیگر کلوله های برف را شلیک می کنند.
4- ساختن آدمک برفی
بعضی از اطفال بخاطر خوش گذراندن وقت خود در زمستان دست به ساختن آدمک های برفی میزنند، در این بازی اطفال دو کلوله توپ مانند برف را میسازند، یکی خورد و یکی بزرگ، کلوله کوچک بخاطر ساختن کله آدمک برفی و کلوله بزرگ بخاطر ساختن تنه آدمک برفی بکار میرود، اطفال اغلب چشم های آدمک برفی را از ذغال و بینی آن را از زردک میسازند.
5- برفی بردن
بعد از ریزش اولین دانه های برف اطفال آمادگی بخاطر بردن برفی به خانه همسایه های خود میگیرند، اطفال در اولین برف، یکمقدار برف را بطور مخفیانه با خود به خانه همسایه برده، به زیر صندلی آنها میگذارند و بعد از بر آمدن از خانه همسایه از فاصله دور صدا می زنند که «برفی به شما و میهمانی از ما» در این صورت صاحب خانه مجبور است تا برای اطفال برنده میهمانی ترتیب نماید، اما اگر برفی اطفال در درون خانه همسایه افشأ شد بازنده محسوب میشوند.
باید علاوه نمود که انواع بازی های زمستانی اطفال خیلی زیاد است و در هر منطقه نظر به منطقه دیگر تفاوت دارد که جمع آوری آنها کار زیاد میخواهد.

توصیه زحمت کشی و تلاش به اطفال از زبان گندم

باد تندی بر سر ســــــــــبزم وزید
شد جوانی نوبت پیری رســــــــید
سر جدا کرد از تنم دهقان به داس
کاه پوشیدم نه پوشیـــــــــدم پلاس
پایمـــــــــــــال گاو گشتـم نا گهان
تا شــــــــــدم القصه در باد خزان
گه مقیـــــــــــــد در بن انبان شدم
گاه در غربال ســـــرگردان شدم
بر ســـــــرم گردید سنگ آسیاب
تا بـــــر آمد گردم از جان خراب
مشــت ها خوردم به هنگام خمیر
تا نهادم پای بیـــــــــرون از فتیر
بعد از آن در آتش سوزان شـــدم
نان شدم شایسته هر خوان شــدم